ბრიტანეთის კოლუმბიის უნივერსიტეტის მკვლევართა ჯგუფმა აღწერა, როგორ შეძლეს ადამიანის ნაწლავში ბაქტერიებისგან მიღებული ფერმენტების გამოყენება AB, A და B სისხლიდან ანტიგენების მარკერების მოსაშორებლად. სისხლს ეფექტურად აქცევს O ჯგუფად. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს.
არსებობს ოთხი ძირითადი ტიპის სისხლის ჯგუფი: AB, A, B და O. თითოეული მათგანი გამოირჩევა ანტიგენებით, ეს არის შაქრები, რომლებიც დევს სისხლის წითელ უჯრედებზე. A ტიპის სისხლს აქვს A ანტიგენები. B ტიპის სისხლს აქვს B ანტიგენები. ტიპი AB აქვს ორივე.
ქიმიის ამერიკული საზოგადოების 256-ე შეხვედრაზე მეცნიერებმა წარმოადგინეს კვლევა, რომლის ფარგლებშიც ისინი სისხლის ჯგუფის ცვლილების პროცესს ხსნიან.
მეცნიერებმა ადამიანის კუჭ-ნაწლავში აღმოაჩინეს ბაქტერია, რომელსაც სისხლის II, III და IV ჯგუფის უჯრედებიდან სპეციალური ანტიგენების “წაშლა” შეუძლიათ, რაც ნებისმიერ სისხლს I ჯგუფად აქცევს.
მეორე და მესამე ჯგუფის სისხლის ერთმანეთში გადასხმა არ შეიძლება, რადგან სისხლის მიმღები ორგანიზმი ანტისხეულების წარმოქმნას დაიწყებს, რომელიც გადმოსხმული სისხლის წითელ უჯრედებზე მისთვის უცხო ანტიგენს ამოიცნობს და მას შეებრძოლება.
A ჯგუფის მქონე ადამიანს არ შეუძლია მიიღოს B ჯგუფის სისხლი და პირიქით. ეს იმიტომ ხდება, რომ ორგანიზმი გამოიმუშავებს ანტისხეულებს სისხლის წითელ უჯრედებზე თავდასხმის მიზნით ანტიგენებით, რომლებიც არ ემთხვევა საკუთარ თავს. თუმცა, AB ტიპის სისხლის მქონე ადამიანებს შეუძლიათ მიიღონ ნებისმიერი ტიპის სისხლი, რადგან მათ სისხლის წითელ უჯრედებს აქვთ A და B ანტიგენები, ამიტომ მათი სხეული არ გამოიმუშავებს ანტისხეულებს. ამ ადამიანებს უწოდებენ “უნივერსალურ მიმღებებს.
ტიპი O-ს ხშირად უწოდებენ “უნივერსალურ დონორს”, რადგან ამ სისხლის წითელ უჯრედებს არ აქვთ ანტიგენები. ეს ტიპი, კონკრეტულად ტიპი O უარყოფითი (რომელიც არის ჭეშმარიტი „უნივერსალური დონორი“), ყველაზე ღირებულია, რადგან მისი ადმინისტრირება შესაძლებელია პრაქტიკულად ყველასთვის. ამიტომ მას ხშირად სამედიცინო ვერტმფრენებით ატარებენ.
მეოთხე ჯგუფის სისხლის მქონე ადამიანებს კი ნებისმიერი სისხლის მიღება შეუძლიათ, ისინი უნივერსალური რეციპიენტები არიან. მათი სისხლის უჯრედებზე მეორე და მესამე ჯგუფის სისხლისთვის დამახასიათებელი ორივე ტიპის ანტიგენი არსებობს, შესაბამისად ეს ანტიგენები ორგანიზმისთვის ნაცნობია და ის მათ განადგურებას არ შეეცდება.
სისხლის პირველი ჯგუფი ხშირად უნივერსალურ დონორად მოიხსენიება, რადგან მას წითელ უჯრედებზე ანტიგენები საერთოდ არ აქვს. პირველი ჯგუფის რეზუს უარყოფითი სისხლის გადასხმა ყველა ადამიანისთვის შეიძლება, რადგან ის რეციპიენტებში უარყოფით რეაქციას არ იწვევს.
მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ კუჭ-ნაწლავში არსებულ ბაქტერიებს ნაწლავებში არსებულ ცილებზე მიბმული შაქრების დაშლა განსაკუთრებით კარგად გამოსდით. ეს კი ძალიან ჰგავს სისხლის წითელი უჯრედებიდან შაქრის შემცველი ანტიგენების ჩამოცილების პროცესს.
მეტაგენომიკის გამოყენებით მეცნიერებმა ადამიანის ფეკალიებში არსებული მიკრობების კულტურა გამოაცალკევეს, შემდეგ კი მასში სისხლის წითელ უჯრედებზე არსებული ანტიგენების მსგავსი ცილები შეიყვანეს. მათ აღმოაჩინეს ფერმენტი, რომელიც სისხლის მეორე ჯგუფს ანტიგენებს განსაკუთრებულად დიდი ეფექტურობით აცლიდა. აქამდე მეცნიერებისთვის ცნობილი იყო ერთი ფერმენტი, რომელიც სისხლის მესამე ჯგუფის ანტიგენებზე წარმატებით მუშაობდა. ახლა კი მათ ეს ორი ფერმენტი გააერთიანეს, რითაც შეძლეს, რომ მეორე, მესამე და მეოთხე ჯგუფის სისხლს ანტიგენები სრულად მოაშორონ და ისინი პირველ ჯგუფად გადააკეთონ.
კვლევის ავტორების თქმით, პროცესი თეორიულად სრულად გამართულია, თუმცა ახალი მეთოდის გამოცდა ადამიანებში ჯერჯერობით არ მომხდარა.
#datashvil #drpkhakadze #sheniganatleba
მასალის გამოყენების პირობები
