დღეს საქართველოს კონკურენციის სააგენტომ თანხმობა გასცა ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი გარიგების განხორციელებას, რომლის მიხედვითაც სუპერმარკეტების ბაზრის მსხვილ მოთამაშეებს, “დეილის” და “რითეილ ჯგუფს” (მაგნიტი), ეძლევათ საშუალება, გააერთიანონ თავიანთი საქმიანობა. ამ გადაწყვეტილებით, „დეილი“ გააძლიერებს თავის პოზიციებს საქართველოს FMCG ბაზარზე, საბოლოოდ უმნიშვნელოდ გაზრდის მის ბაზრის წილს და გახდება ახალი ლიდერი.
კონკურენციის სააგენტოს გადაწყვეტილების შესაბამისად, “დეილი” და “მით” შორის კონცენტრაცია ოფიციალურად დადასტურდა, რაც იმას ნიშნავს, რომ მომდევნო დღეებში „დეილი“ გახდება „მაგნიტის“ მფლობელი. საინტერესოა, რომ „დეილი“ უკვე განაგებს რამდენიმე მსხვილ სუპერმარკეტების ქსელს, მათ შორის “სპარს”, “იოლს” და “გვირილას”, ხოლო ახალი კონცენტრაციის შემდეგ, მასზე დაემატება “მაგნიტის” ასევე მნიშვნელოვანი წილი. ამრიგად, ჯგუფი ახლა შეიცავს “სპარსს”, “იოლს”, “მაგნიტს”, “გვირილას” და საკუთარ ბრენდს “დეილს”.
2024 წლის აგვისტოს მონაცემებით, TBC Capital-ის კვლევა აჩვენებს, რომ საქართველოში FMCG (სწრაფად მოხმარებადი საქონელი) ბაზრის ლიდერად “ნიკორა” განიხილებოდა 18.9%-იანი წილით, მას მოჰყვებოდა “ორი ნაბიჯი” 18.8%-ით და “კარფური” 13.6%-ით. ამავე კვლევის მიხედვით, „დეილი“ 4.8%-ით ეწევა ბაზაზრს, ხოლო „მაგნიტი“ 9.7%-ით მეხუთე პოზიციაზეა. თუმცა, ამ ახალი გარიგების შემდეგ, “დეილი” ახალ კომპანიის ფორმირებით შეძლებს თავისი წილის გაზრდას და, შესაბამისად, დაიკავებს FMCG ბაზრის #1 პოზიციას.
დამატებითი განმარტებების მიხედვით, კონკურენციის სააგენტოს მიერ გამოქვეყნებული ინფორმაცია მიუთითებს, რომ მიუხედავად ბაზრის კონცენტრაციის ზრდისა, საქართველოს FMCG ბაზარი მაინც ნარჩუნდება კონკურენტულად. საქმის გამოკვლევის პროცესში დადგინდა, რომ 2023 წლის მდგომარეობით FMCG ბაზრის საცალო დონეზე ფუნქციონირებდა 12 000-ზე მეტი კომპანია, ხოლო ბაზრის მოცულობა 11.98 მილიარდი ლარი იყო.
ბაზრის კონცენტრაციის ინდექსი (HHI) 461 ერთეული იყო, რაც კონცენტრაციის განხორციელების შემდეგ გაიზრდება 581 ერთეულამდე. ამასთან, კონკურენციის სააგენტოს შეფასებით, მიუხედავად ზრდისა, ბაზარი მაინც დაბალკონცენტრირებულია, რაც ნიშნავს, რომ ზოგადად, არ არსებობს საგრძნობი ხელისშემშლელი ფაქტორები სხვა მოთამაშეების ბაზარზე შესვლისთვის.
TBC Capital-ის კვლევის მიხედვით, საქართველოში მოქმედი სუპერმარკეტების რეიტინგი ასე ნაწილდება:
- ნიკორა – 18.9%;
- ორი ნაბიჯი – 18.8%;
- კარფური – 13.6%;
- სპარი – 13%;
- მაგნიტი – 9.7%;
- დეილი – 4.8%;
- აგროჰაბი – 4.4%;
- გუდვილი – 4%;
- გვირილა – 2.9%;
- უნივერსამი – 2.8%;
- ფრესკო – 2.1%;
- ექსპრეს ქსელი – 1.4%;
- ზღაპარი – 1.4%;
- მადაგონი – 1.2%;
- ევროპროდუქტი – 1.2%;
- სმარტი – 0.8%.
TBC Capital-ის მიმოხილვის მიხედვით, თბილისის ბაზარზე ორგანიზებული ქსელების გაყიდვები მთლიანად FMCG ბაზრის 57%-ს შეადგენს. შესაბამისად, დედაქალაქში სუპერმარკეტების ყველაზე მაღალი კონცენტრაციაა. დასავლეთ საქართველოს ბაზარზე ორგანიზებული ქსელების წილი 39%, ხოლო აღმოსავლეთ საქართველოს ბაზარზე – 18%.
“დეილის” მიერ განხორციელებული კონცენტრაციები და მათი სუპერმარკეტების ქსელების გაფართოება მნიშვნელოვან გავლენას მოახდენს საქართველოს FMCG ბაზარზე, თუმცა კონკურენციის სააგენტოს შეფასებით, ბაზარი მაინც დარჩება კონკურენტული. ამ პროცესის შედეგად, „დეილი“ მნიშვნელოვნად გააძლიერებს საკუთარ პოზიციებს და გადამწყვეტ როლს შეასრულებს ბაზრის განვითარების მომდევნო ეტაპზე.
მასალის გამოყენების პირობები
